Koha Verilerinin İhraç Edilmesi ve Yeni Sürüme Yüklenmesi

Koha Kütüphane Otomasyon Sisteminde mysql verilerini dışarıya atmak için izlenmesi gereken yol:

• koha@ubuntu:~$ sudo su
• [sudo] password for koha: [root şifresi]
• root@ubuntu:/home/koha# mysqldump -u root -p koha_library > mydatadump.sql
• Enter password: [mysql şifresi]

bu komutların ardından mysql verileri root dizini altında mydatadump.sql biçiminde kaydedilir.

• Komut satırındaki -u  kullanıcının MySQL veri tabanına erişeceği kullanıcı adını (komut satırındaki "root" olarak verilmiştir) belirtir. 
• Komut satırındaki -p  mysqldump şifre istemi yapar.
• Komut satırındaki koha_library ise MySQL'deki veri tabanının adıdır.

mysqldump.sql dosyasında yedeklenen kayıtların yeni veri tabanına yüklenmesi için aşağıdaki komut kullanılır:

• root@ubuntu:/home/koha# mysql -u root -p koha_library < mydatadump.sql  komutu verilir.

Koha'da "anacrontab" ve "crontab" Düzenlemesi

Koha Kütüphane Otomasyon Sisteminde belli periyotlarda gerçekleşmesi gereken işler için .../usr/share/koha/bin/cronjobs#  klasörü altındaki dosyaların çalıştırılması gerekir. Örenğin, belli aralıklarla e-postaların gönderilmesi, yedeklerin alınması, iadesi geciken kitapların cezalarının hesaplanması gibi. Bunun gibi görevler için cron düzenlemesi gerekir. Cron düzenlemesi anacrontab ve crontab dosya içeriklerinin düzenlenmesi şeklinde yapılır.

Anacroontab, crontab benzeri bir içeriğe sahiptir. Anacrontab Ubuntu'da  /etc/anacrontab lokasyonunda bulunur ve anacrontab betiklerinin /etc/cron.daily, /etc/cron.weekly ve /etc/cron.monthly olarak yapılandırıldığını görürüz. Ubuntu kurulumunda varsayılan olarak yüklenen anacrontab içeriği şu şekildedir:

------------------------------------------
# /etc/anacrontab: configuration file for anacron
# See anacron(8) and anacrontab(5) for details.

SHELL=/bin/sh
PATH=/usr/local/sbin:/usr/local/bin:/sbin:/bin:/usr/sbin:/usr/bin

# These replace cron's entries
1        5  cron.daily   nice run-parts --report /etc/cron.daily
7        10 cron.weekly  nice run-parts --report /etc/cron.weekly
@monthly 15 cron.monthly nice run-parts --report /etc/cron.monthly
------------------------------------------

Bu içerikteki ilk sütun periyodu gösterir ve "1" rakkamı günde bir, "7" rakkamı haftada bir,  "@monthly" kelimesi ise komutun ayda bir çalıştırılacağını ifade eder. İkinci sütun dakikayı ifade eder ve komutun hangi dakikada çalıştırılacağını gösterir. Örneğin, günlük komut sistem başlatıldıktan 5 dakika sonra devreye girecektir.

Bu içerikte ihtiyacınıza göre düzenleme yapabilirsiniz (anacrontab dosyasında düzenleme yapabilmek için root kullanıcı satırında iken /etc/anacrontab komutu verilir). Aşağıdaki örnekte görüleceği üzere @hourly seçeneği satır olarak eklenmiş ve 29 ve 59'uncu dakikalarda (her yarım saatte bir) olmak üzere saatlik komutun çalışması istenmiştir.

------------------------------------------
# /etc/anacrontab: configuration file for anacron

# See anacron(8) and anacrontab(5) for details.

SHELL=/bin/sh
PATH=/usr/local/sbin:/usr/local/bin:/sbin:/bin:/usr/sbin:/usr/bin

# These replace cron's entries
@hourly  29,59 cron.hourly  nice run-parts --report /etc/cron.hourly
1        5     cron.daily   nice run-parts --report /etc/cron.daily
7        10    cron.weekly  nice run-parts --report /etc/cron.weekly
@monthly 15    cron.monthly nice run-parts --report /etc/cron.monthly
------------------------------------------

Bu düzenlemeye paralel olarak crontab içeriğinde de düzenleme yapılması gerekebilir (crontab dosyasında düzenleme için root yetkisi ile komut satırında iken crontanb -e komutu verilir). Örneğin, Koha Kütüphane Otomasyon Sisteminin saatlik gecikmeleri hesaplayabilmesi için crontab'ın FINES kısmında aşağıdaki gibi düznleme yapılmıştır.

------------------------------------------

# FINES
29,59  * * * *  /usr/share/koha/bin/cronjobs/fines.pl
------------------------------------------

veya crontab içinde cronjobs dosya yolları KOHA_CRON_PATH = /usr/share/koha/bin/cronjobs şeklinde tanımlı ise şu şekilde de düzenleyebilirsiniz.

------------------------------------------
# FINES
29,59  * * * *  __KOHA_USER__  $KOHA_CRON_PATH/fines.pl
------------------------------------------


Bu düzenleme ile Koha Kütüphane Otomasyon Sistemi saatlik ödünç verdiğiniz bir eserin gecikme cezasını yarım saatte bir güncelleyecek ve ödünç verme ekranı ile cezalar kısmında gösterecektir.

Anacrontab ve crontab düzenlemesini kütüphanenizin politikasına göre belirleyebilirsiniz.

Sanal Kredi Kartı ve Dolandırıcılık

Bir bankadan almış olduğum sanal kredi kartım ile tablet bilgisayarım aracılığıyla internet üzerinden bir oyun aldım. 5.89 USD olan bu oyun için sanal kartıma 15 TL limit tanımladım ve alımı gerçekleştirdim. Yaklaşık 25 gün sonra kredi kartı ekstremi incelerken değişik tarihlerde ilgili siteden 11 kez daha alım yapıldığını gördüm. Bunun üzerine hemen kredi kartımı iptal ettim ve Bankanın Kredi Kartları Merkezi'ne aşağıdaki dilekçeyi yazdım. Başvurum dolandırıcılık kapsamında incelendi ve inceleme sonunda bilgim dışında gerçekleştirilen sözkonusu harcamalar tarafıma iade edildi. Sorunun siteden mi kaynaklandığı yoksa bankanın sanal kart uygulamasından mı kaynaklandığını henüz öğrenemedim. Bu tür bir sıkıntı yaşayanlara örnek olması bakımından dilekçe örneğini aşağıda paylaşıyorum (kart numarası ve firma bilgileri bilinçli olarak körlenmiştir).

OJS'de Mevcut Bir Makale Gönderisine Ek Dosya Yükleme

Yazarlar, OJS'de makale gönderisi yaparken yanlışlıkla atladıkları veya daha sonradan gönderisiyle ilgili ek dosyaları kayıtlarına dahil edebilirler. Örneğin, Doğuş Üniversitesi Dergisi için gönderi sırasında atlanan Yayın Hakkı Devir Formu'nun (YHDF) sonradan sisteme yüklenmesi için izlemesi gereken adımlar şu şekildedir:

1) Öncelikle http://journal.dogus.edu.tr/ojs/index.php/duj/about/submissions adresinden Yayın Hakkı Devir Formunu temin ediniz ve form üzerindeki talimatlara göre doldurunuz.

2) İlgili dergiye (örn. http://journal.dogus.edu.tr/index.php/duj/login) kullanıcı adı ve şifreyle giriş yapılır,

3) Yazar satırında "Etkin" başlığına  tıklanarak yayımlanmak üzere sisteme yüklediğiniz makaleleri listeleyiniz.

4) Ek dosya (YHDF) yükleyeceğiniz makelenin başlığına tıklayınız,

5) Ek dosya yüklemek için ÖZET sekmesine tıklayınız,

 6) Ek dosyanızı EK BİR DOSYA YÜKLE seçeneği aracılığı ile sisteme yükleyiniz.

OJS'de Hakem Değerlendirmelerinin Yazara Gönderilmesi

OJS'de hakemlik sürecinin sonunda hakemler bir çalışma için;

1. Yayımlanması  uygundur,
2. Düzeltmelerden sonra yayımlanabilir,
3. Düzeltmelerden sonra yeniden incelenmesi gerekir,
4. Yayımlanmaması daha uygundur,
5. Yayımlanamaz,
6. Başka bir hakeme gönderiniz

seçeneklerinden biri ile yorumunu sistem üzerinden editöre gönderir. Eğer hakem 2 ve 3'üncü seçeneklerden birisi ile yorumunu editöre gönderirse, editör hakemlerin yorumlarını inceler ve yazar / yazarlardan gerekli düzeltmeyi ister. Bu durumda OJS'de izlenmesi gereken süreç aşağıdaki gibidir:

• Editör Şekil 1'de örneği verilen, ilgili hakem kısmındaki Değerlendirme ikonuna tıklamak suretiyle hakem yorumlarını inceler,
• Yapılması gereken düzeltmeleri yazara iletilecek bir şekilde hazırlar ve Şekil 2'de işaretlenen  "Editör Kararı" kısmındaki "Yazarı Bilgilendir" bağlantısı altına kaydeder,
• Eğer hakemler değerlendirme notlarını pdf, word gibi bir ortamda sisteme yüklemişse, bu dosyalar ilgili hakem kısmında Yüklenmiş Dosyalar bağlantısı altında yer alır. Editör bu dosyaları inceledikten sonra yazar / yazarların görebilmesi için izin verir,

 

Şekil 1. OJS'de Hakem Kararı Kısımı

Editör hazırlayacağı mektubu, hakem yorumlarını ve yüklenmiş diğer dosyaları "Yazarı Bilgilendir" bağlantısı kısmındaki e-posta ikonu aracılığı ile yazara iletir (bkz. Şekil 2).

Şekil 2. OJS'de Eitör Kararı Kısmı

OJS'de Yazarların Hakem Yorumlarına Erişimi ve Güncellenmiş Sürümün Yüklemesi

Yazarlar, OJS'de editör aracılığı ile kendisine iletilen hakem yorumları ile dosyalara OJS sistemine giriş yaparak erişir. Gerekli düzeltmeleri yaparak dosyayı yine bu arayüzden editöre iletilmek üzere sisteme yükler. Yazarın yorumları inceleme ve güncel dosyayı editöre iletilmek üzere sisteme yüklemesi için izlemesi gereken adımlar şu şekildedir:

1) İlgili dergiye (örn. http://journal.dogus.edu.tr/index.php/duj/login) kullanıcı adı ve şifreyle giriş yapılır,

2) "Etkin" başlığına  tıklanarak sistemde değerlendirme aşamasındaki makale başlıkları listelenir.

3) Değerlendirme detayına ulaşılacak makale başlığına tıklanır,

4) Hakem yorumları ve editör kararı için DEĞERLENDİRME sekmesine tıklanır,

5) "#. Tur" başlığı altında, makalenin değerlendirmedeki sürümü ile eğer hakem yorumunu pdf veya word dosyasına yazarak sisteme koymuş ise burada yer alır.

6) Editör tarafından yazara iletilen notlar ve hakem yorumları Editörü bilgilendir satırındaki balocuk altında yer alır. Buradan yazara iletilen yorumlar görebilir ve editöre not iletilebilir.

 7) Çalışma güncelledikten sonra bu kısımdaki "Editör Kararı" başlığı altında yer alan "Yazar Sürümünü Yükle" kısmı aracılığı ile çalışma editöre iletilmek üzere sisteme yüklenir.

DSpace'de Koleksiyon İçerik Sayılarını Görüntüleme / Kapatma

DSpace kurumsal arşiv sisteminde Communities & Collections (Bölümler ve Koleksiyonlar) listesinin sağında bulunan öğe sayılarını / adetlerini görüntülemek / kapatmak mümkündür.

İçerik sayılarını görüntülemek için yapılması gereken:

• terminal penceresi açınız,
• root kullanıcısına geçiş yapınız,
• dspace.cfg dosyasını txt editörle açınız,
• webui.strengths.show = satırını bulunuz,
• bu satırı webui.strengths.show = true olarak düzenleyiniz,
• Kaydettikten sonra sunucuyu veya tomcat'i yeniden başlatınız.

İçerik sayılarının görüntülenmesini istemiyorsanız ilgili satırı webui.strengths.show = false  şeklinde düzenlemelisiniz.

Akademik Bilişim 2013 Konferansı Akdeniz Üniversitesi'de Gerçekleştirildi

Akademik Bilişim 2013 Konferansı Akdeniz Üniversitesi'nin ev sahipliğinde 23-25 Ocak 2013 tarihleri arasında Antalya'da gerçekleştrildi. 2000'den fazla katılımcının yer aldığı toplantı oldukça  verimli geçti. Ancak bu yılki toplantıya katılan kütüphaneci sayısı 8-10 kişiyle sınırlı kaldı. Oysa geçmiş yıllarda Akademik Bilişim toplantılarına kütüphanecilerin katılımı oldukça yüksek olur ve hatta kütüphanecilerin sunumları için ayrı bölüm(ler) oluşturulurdu.

Bu yılki toplantıda kütüphaneci meslektaşlar tarafından hazırlanan ve sunulan üç bildiri vardı. Bunlar:

• "Açık Erişim ve DSpace Kurumsal Arşiv Yazılımı" Sönmez ÇELİK (Doğuş Üniversitesi), Gültekin GÜRDAL (İYTE), Dr. Burcu KETEN (ODTÜ), Levent KUTLUTÜRK ve Ata TÜRKFİDANI (Yaşar Üniversitesi).
• "Avrupa Birliği Araştırmacıları İçin Açık Erişim ve Katılımcı Bir Altyapı : OpenAIRE+" Gültekin GÜRDAL (İYTE), Ata TÜRKFİDANI (Yaşar Üniversitesi), Dr. Burcu KETEN (ODTÜ), İlkay HOLT (Özyeğin Üniversitesi), Sönmez ÇELİK (Doğuş Üniversitesi).
• "Üniversite Kütüphanelerinde Sosyal Medya Deneyimi : Koç ve İYTE örnekleri" Mesra ŞENDİR (Koç Üniversitesi), Gültekin GÜRDAL (İYTE)

Toplantı süresince Akdeniz Üniversitesi Kütüphanesi'ndeki mesletaşlarmız hep bizimleydi. Özellikle üniversiteden dönem arkadaşım Sevgili Çağatay GEZER bizi hiç yalnız bırakmadı.

Çağatay'ın rehberliğindeki kütüphane turu olduça güzeldi. Özellikle görme engelliler bölümündeki çalışmalar çok dikkat çekiciydi.

Bu arada üniversitenin kampüsü muteşem...Bayıldım.

Koha MySQL Gecikme Cezaları Tablosu

Koha kütüphane otomasyon sisteminde gecikmeden kaynaklı parasal cezalar MySQL veri tabanındaki accountlines tablosunda tutulur. Olası hatalı bir işlemde MySQL Workbench ile tabloyu açıp gerekli düzeltmeyi yaptıktan sonra "apply" edebilirsiniz.

Koha'da Türkçe Dil Dosyalarının Yolu

Koha kurulumundan sonra yüklenen dil dosyaları aşağıdaki dizinler altında yer alır.

• .../usr/share/koha/intranet/htdocs/intranet-tmpl/prog/tr-TR/modules/
• .../usr/share/koha/opac/htdocs/opac-tmpl/prog/tr-TR/modules/
• .../usr/share/koha/opac/htdocs/opac-tmpl/ccsr/tr-TR/modules/

Örneğin, ödünç verme arayüzü ile ilgili dil dosyaları:

• .../usr/share/koha/intranet/htdocs/intranet-tmpl/prog/tr-TR/modules/circ$

dizini altında  yer alır.

Türkçe arayüzdeki olası değişiklik ve düzenlemelerinizi ilgili dil dosyasını uygun bir metin editörü ile açarak yapabilirsiniz.

Bankacılar Sitesi, Yenişehir Mahallesi, Akkaya Sokak 1/1, 34912, Kurtköy, Pendik, İstanbul

İstanbul, Kurtköy'de bulunan Bankacılar Sitesini'nin adresi ve uygu haritaları:

Adres:
Bankacılar Sitesi,
Yenişehir Mahallesi,
Akkaya Sokak 1/1,
34912, Kurtköy, Pendik, İstanbul

Uydu görüntüsünün çevresinde Uzunal Residence yazıyor. Uzunlar Konutları yan sitedir. Anlaşılan Uzunal konutlarını yapan firma Google yanlış adres girmiş.

Koha'da Gecikme Cezası Hesaplama : fines.pl Ayarları

Koha Kütüphane Otomasyon Sistemi gecikme cezası hesaplamasını fines.pl dosyası aracılığı ile yapar. Sistemi kurduktan sonra gecikme cezasının devreye alınması için yapılması gerekenler:

Birinci adım:

- Koha kullanıcısı ile bir terminal penceresi açınız,
- koha@ubuntu:/$ cd /usr/share/koha/bin/cronjobs/ dizini altına gidiniz,
- koha@ubuntu:/usr/share/koha/bin/cronjobs$ crontab -u koha crontab.example komutunu veriniz.

İkinci adım:

- Koha kullanıcı arayüzünü tarayıcınızla açınız.
- Home > Administration > Circulation and fines rules yolunu takip ediniz.
- Defining circulation and fine rules for all libraries kısmında Patron category ve Item type seçeneklerinden uygun olanları işaretleyerek ödünç verme düzenlemesini yapınız.
- Eğer farklı kütüphaneler oluşturduysanız düzenlemeleri o kütüphanelere klonlamayı unutmayınız.

Üçüncü adım:
- Home > Administration > System preferences yolunu takip ederek Fine Policy başlığı altında aşağıdaki görselde verilen düzenlemeyi yapınız:

Dördüncü adım:
- Home > Administration > System preferences kısmında Checkout Policy kısmını gözden geçirerek kütüphane politikanıza uygun düzenlemeleri seçiniz.

Koha Kütüphane Otomasyon Sisteminde Silinen Kayıtların İndeksten Çıkarılması

Koha Kütüphane Otomasyon Sisteminde sildiğiniz kayıt / kayıtlar personel ve OPAC arayüzündeki sorgulama sonuçlarında görünmeye devam eder. Bunun nedeni kayda ilişkin verilerin Zebra indekste hala tutuluyor olmasıdır. Kaydın detayını  tıkladığınızda sistem "İstemiş olduğunuz kayıt mevcut değildir / The record you requested does not exist" mesajı verir. Bu kayıtları temizlemenin yolu ya da sorgulama sonucunda bu kayıtların gelmemesi için Zebra indeksi yeniden yapılandırmak gerekir. Bu durumda yapmanız gereken aşağıdaki işlem sürecini takip etmektir:

koha@ubuntu:/$ sudo su
[sudo] password for koha: ******
root@koha:/# sudo koha-rebuild-zebra -v -f library

VEYA

- /home/koha/ dizini altındaki "zebra-rebuild" dosyasını bulunuz,
- sağ tıklayarak terminal penceresinde açınız,
- Linux şifrenizi girerek onaylayın.

Kontrol ettiğinizde bu kayıtların sorgulama sonucunda gelmediğini göreceksiniz.

DSpace'de Kullanım İstatistiklerinin Kullanıcılara Açılması

DSpace kurumsal arşiv sisteminde depolanan yayınların kullanım istatistiklerini normal koşullarda sadece sistem yöneticileri görebilir. DSpace kurulumunda, dspace.cfg dosyasındaki parametre ayarlarından varsayılan olarak bu şekildedir. Ancak sistem yöneticisi arzu ederse yayınlara yönelik kullanım istatistiklerini herkesin görmesine izin verebilir. Bunun için yapılması gereken:

• dspace.cfg dosyasını uygun bir metin editörü ile açınız.
• SOLAR STATISTICS CONFIGURATIONS başlığını bulunuz.
• statistics.item.authorization.admin=true satırına gidiniz.
• Bu satırdaki true kısmını false ile değiştiriniz (statistics.item.authorization.admin=false).
• Tomcat'i ya da sunucyu yeniden başlatınız. 

Bu işlemden sonra kullanıcılarınız bir kaydın altındaki İstatistikler butonuna tıklayarak yayına ilişkin kullanım istatistiklerini detaylı bir şekilde görebilecektir.