31 Mayıs 2014 Cumartesi

DSpace Veri Giriş Formu Özelleştirmesi ve OpenAIRE Uygumluluğu

DSpace varsayılan kurulumunda geleneksel bir veri giriş formu sunar. Bu form yayın türüne göre özelleştirilebileceği gibi Türkçe'ye çevrilerek de kullanılabilir. Doğuş Üniversitesi  Açık Erişim Sistemi için input-forms.xml dosyası Türkçe'ye çevrilmiş, içeriği özelleştirilmiştir. Şu halde özelleştirilmiş veri giriş formu; geleneksel, rapor, tez, kitap ve OpenAIRE destekli yayınlar için formlar içermektedir.

Uyarı: Bu düzenlemeyi yapmanız durumunda DSpace'iniz OpneAIRE harmanlama sistemi  ile uyumlu hale getirecektir.

1) Özelleştirilmiş formu yüklemeden önce aşağıdaki alanları veri tabanına eklemeniz zorunludur:

Veri Tabanına Eklenecek DC Alanları:
dc.relation.journal      : Dergi adının yazıldığı alan.
dc.contributor.department: Yazarın bağlı olduğu bölümün yazıldığı alan.
dc.contributor.authorID  : Yazar numarası alanı(YÖK Araştırmacı ID'si). 
dc.identifier.volume     : Makalenin yayımlandığı derginin cilt bilgisi.
dc.identifier.issue      : Makalenin yayımlandığı derginin sayı bilgisi.
dc.identifier.startpage  : Makalenin ilk sayfa sayısı.
dc.identifier.endpage    : Makalenin son sayfa sayısı.

dc.relation.tubitak      : TÜBİTAK tarafından fon desteği sağlanan yayınların için proje kodu bilgisinin belirtildiği alan
dc.relation.ec           : Avrupa Komisyonu tarafından fon desteği sağlanan yayınların için proje kodu bilgisinin belirtildiği alan
dc.contributor.firstauthorID: İlk yazarın ORCID'nin yazıldığı alan.
dc.relation.publicationcategory: Performans degerlendirme sistemideki yayin kategori kodunun girildigi alan

Bu alanları eklemek için izlenecek yol:
  • Web arayüzünden sistem yöneticisi olarak giriş yapınız.
  • Sağ taraftaki Kayıtlar menülerden Üst Veri  seçeneğini tıklayınız.
  • Açılan  Üst Veri Kaydı ekranından http://dublincore.org/documents/dcmi-terms/ seçeneğini tıklayınız.
  • Açılan veri ekleme alanlarını aşağıdaki örneğe uygun olarak doldurun ve Yeni Üst Veri Alanı Ekle seçeneğini tıklayın.

  • Bu işlemi eklenecek diğer alanlar için tekrarlayın. Eklediğiniz alanlar listede alfabetik olarak yer alacaktır.

2) input-forms.xml dosyasını indirin

Özelleştirilmiş formu kullanabilmek için öncelikle indirdiğiniz input-forms.xml dosyası içeriğindeki <form-map></form-map> etiketleri arasında ilgili koleksiyonların handle bilgsini sisteminize göre düzenlemeniz gerekir.

Uyarı : Tabi daha önceden koleksiyonlarınızı oluşturduysanız handle kodları oluşmuş olur. Sonradan ekleyeceğiniz koleksiyonları veya handle kodunuzun değişmesi durumunda bu dosyada <form-map> kısmını  güncellemeniz ve Tomcat'i yeniden başlatmanız yeterlidir.

input-forms.xml dosyası içeriğinden alınan aşağıdaki kodlamadaki sarı renkli kısımlar DSpace@Dogus sisteminde ilgili yayınlar için sistem tarafından oluşturulmuş olan koleksiyon Handle bilgisini, yeşil renkli kısımlar ise form adını gösterir.

<form-map>
   <name-map collection-handle="default" form-name="traditional" />
   <name-map collection-handle="11376/4" form-name="thesis" />
   <name-map collection-handle="11376/28" form-name="thesis" />
   <name-map collection-handle="11376/32" form-name="thesis" />
   <name-map collection-handle="11376/33" form-name="thesis" />
   <name-map collection-handle="11376/34" form-name="thesis" />
   <name-map collection-handle="11376/40" form-name="thesis" />
   <name-map collection-handle="11376/7" form-name="OpenAIRE" />
   <name-map collection-handle="11376/122" form-name="report" />
   <name-map collection-handle="11376/141" form-name="report" />
   <name-map collection-handle="11376/142" form-name="report" />
   <name-map collection-handle="11376/154" form-name="report" />
   <name-map collection-handle="11376/156" form-name="report" />  
   <name-map collection-handle="11376/372" form-name="books" />  
   <name-map collection-handle="11376/374" form-name="books" />  
   <name-map collection-handle="11376/375" form-name="books" />
   <name-map collection-handle="11376/377" form-name="books" />  
   <name-map collection-handle="11376/379" form-name="books" />
 </form-map>

Koleksiyon Handle Kodunu Öğrenme
DSpace sisteminizde oluşturulmuş bir koleksiyonun Handle bilgisini öğrenmek için web aryüzünde ilgili koleksiyonun adına tıklamak yeterlidir. Örneğin "Göz at" kısmından sırasıyla;

Bölümler & Koleksiyonlar
 Enstitüler (bölüm)
  Sosyal Bilimler Enstitütü (alt-bölüm)
     Yüksek Lisans (alt-bölüm)
       Finansal İktisat Programı (koleksiyon)

tıkladıktan sonra adres satırında handle teriminden sonraki kısım ilgili koleksiyonun Handle kodudur. Örneğin; Finansal İktisat Programı için Handle kodu aşağıdaki adresteki işaretli kısımdır. Eğer dspace.cfg dosyasında handle.prefix = 123456789 yerine handle.prefix = 11376 seklinde düzenleme yapılmasayıdı bu kısım 123456789/32 şeklinde olurdu. Tabi böyle bir değişiklikte bu değişikliği hem dspace.cfg dosyasındaki handle düzenlemesinde, ham de input-forms.xml dosyasında <form-map> kısmında yapmak gerekir.


Özelleştirilmiş form kullanmak istediğiniz koleksiyonlar için ilgli koleksiyonun Handle kodlarını tespit ederek input-forms.xml dosyası içindeki <form-map></form-map> etiketleri arasında aşağıdaki örnekte olduğu gibi gibi düzenlemeniz gerekir.

  <form-map>
   <name-map collection-handle="default" form-name="traditional" />
   <name-map collection-handle="11376/32" form-name="thesis" />
   <name-map collection-handle="11376/7" form-name="OpenAIRE" />
   <name-map collection-handle="11376/156" form-name="report" />  
   <name-map collection-handle="11376/372" form-name="books" />  
 </form-map>
 

Düzenleme yapıldıktan sonra  input-forms.xml dosyasını sunucuya koymak için aşağıdaki adımları izleyiniz:
  • sunucunuzda /dspace/config/ yolu altına giriniz
  • mevcut input-forms.xml dosyasının adını değiştiriniz
  • input-forms.xml dosyasının yeni biçimini buraya taşıyınız veya kopyalayınız
  • Tomcat'i veya sunucuyu yeniden başlatınız
Bu değişiklikten sonra <form-map></form-map> kısmında atama yapılan koleksiyonlar için ilgili formlar yeni bir gönderi başlatılınca sistem tarafından otomatik olarak açılacaktır. Atama yapılmayan koleksiyonlar için sistem varsayılan olarak geleneksel form kullanılacaktır.


DSpace Veri Giriş Adımları Düzenleme : item-submission.xml Dosyası

DSpace'deki veri giriş adımları  /dspace/config/ yolu altındaki item-submission.xml dosyası içinde düzenlenmiştir. DSpace 4.1'in varsayılan kurulumnda veri giriş adımları 7 adımda düzenlenmiştir ve bu  seçeneklerden 4'üncüsü iki kısımdan oluşur. Varsayılan kurulumda; "Step 1, "Step 4"ün ikinci seçeneği ve "Step 6" pasif durumdadır.
 
Varsayılan bu düzenleme yerine DSpace@Doğuş için "Step 1" ve "Step 4'ün ikinci seçeneği" aktif hale getirilmiş, "Step 3" ve "Step 4'ün birinci seçeneği" pasif hale getirilmiştir.

Bu düzenlemeyi kullanmak isteyeler aşağıdaki adımları izlemelidir:
  • sunucunuza giriniz
  • item-submission.xml dosyasını "bağlantıyı farklı kaydet" seçeneği ile masa üstüne indiriniz
  • sunucunuzda /dspace/config/ yolu altına giriniz
  • mevcut item-submission.xml dosyasının adını değiştiriniz
  • indirdiğiniz item-submission.xml dosyasını buraya kopyalayınız
  • Tomcat'i veya sunucuyu yeniden başlatınız
Yapılan değişikliklerin kodlamaları aşağıdaki gibidir. dileyen yukarıda linki verilen dosyayı doğrudan kullanabilir, dileyen item-submission.xml dosyasında aşağıdaki düzenlemeleri yapabilir.

<!--Disabled by default Since DSpace 4.0: Step 1 will be to gather initial information -->
  <step>
    <heading>submit.progressbar.initial-questions</heading>
     <processing-class>org.dspace.submit.step.InitialQuestionsStep</processing-class>
     <jspui-binding>org.dspace.app.webui.submit.step.JSPInitialQuestionsStep</jspui-binding>
     <xmlui-binding>org.dspace.app.xmlui.aspect.submission.submit.InitialQuestionsStep</xmlui-binding>
  <workflow-editable>true</workflow-editable>
</step>


<!--Step 3 will be to Manage Item access.
  <step>
   <heading>submit.progressbar.access</heading>
   <processing-class>org.dspace.submit.step.AccessStep</processing-class>
   <jspui-binding>org.dspace.app.webui.submit.step.JSPAccessStep</jspui-binding>
   <xmlui-binding>org.dspace.app.xmlui.aspect.submission.submit.AccessStep</xmlui-binding>
   <workflow-editable>true</workflow-editable>
</step>
-->


<!--Step 4 will be to Upload the item
<step>
  <heading>submit.progressbar.upload</heading>
  <processing-class>org.dspace.submit.step.UploadStep</processing-class>
  <jspui-binding>org.dspace.app.webui.submit.step.JSPUploadStep</jspui-binding>
     <xmlui-binding>org.dspace.app.xmlui.aspect.submission.submit.UploadStep</xmlui-binding>
  <workflow-editable>true</workflow-editable>
</step> -->


<!-- Step 4 Upload Item with Embargo Features to enable this step, please make sure to comment-out the previous step "UploadStep"  -->
 <step>
   <heading>submit.progressbar.upload</heading>
   <processing-class>org.dspace.submit.step.UploadWithEmbargoStep</processing-class>
   <jspui-binding>org.dspace.app.webui.submit.step.JSPUploadWithEmbargoStep</jspui-binding>
   <xmlui-binding>org.dspace.app.xmlui.aspect.submission.submit.UploadWithEmbargoStep</xmlui-binding>
   <workflow-editable>true</workflow-editable>
</step>


27 Mayıs 2014 Salı

DSpace 4.0 Discovery Solr İndeks Düzenleme / Onarım

DSpace 4.1'de Discovery Solr indeks komutları:

Command used:[dspace]/bin/dspace index-discovery [-cbhf[r <item handle>]]
Java class:org.dspace.discovery.IndexClient
Arguments (short and long forms):Description
called without any options, will update/clean an existing index
-b(re)build index, wiping out current one if it exists
-cclean existing index removing any documents that no longer exist in the db
-fif updating existing index, force each handle to be reindexed even if uptodate
-hprint this help message
-ooptimize search core
-r <item handle>remove an Item, Collection or Community from index based on its handle

Örneğin, DSpace 4.1'de Discovery Solr indeksteki verilerin silinmesi ve yeniden oluşturulması için aşağıdaki komutlar kullanılır:

openaccess@openaccess:/dspace/bin$ sudo ./dspace index-discovery -c
openaccess@openaccess:/dspace/bin$ sudo ./dspace index-discovery -f

13 Mayıs 2014 Salı

OpenAIRE Harmanlama Sistemine Kayıt ve Validasyon Süreci

Kurumsal açık erişim sisteminizi kurduktan sonra  harmanlama ve listeleme servislerine kaydetmek görünürlüğünüzü artırmanın önemli adımlarındandır. Açık erişim sistemlerinin harmanlandığı diğer kaynaklar için tıklayınız.

Uyarı: Kurumsal Arşivinizi OpenAIRE harmanlama sistemine kaydetmek için öncelikle OpenDOAR'a kayıtlı olmanız gerekir. Bu süreç tamamlandıktan sonra, yani açık erişim sisteminizin ismi OpenDOAR'da listelenmeye başladıktan sonra (birkaç hafta sürebilir) OpenAIRE sayfasında kayıt sürecine geçebilirsiniz. Yapılması gereken:

1. Kayıt Süreci
  • Girmiş olduğunuz hesaba gelen aktivasyon mesajını onaylayınız.
  • Aşağıdaki kısımdan oluşturduğunuz hesapla sisteme giriş yapınız.
  • Aşağıdaki ekranda Register your literature Repostory seçeneğine tıklayınız.

  •  Aşağıdaki ekranda kurumsal arşivinizin adını yazınız ve gelen sonuçtaki Register seçeneğini tıklayınız. 
  • Uyarı: Kayıtlı arşivlerde Register yerine Update seçeneği aktiftir.

  • Aşağıdaki ekranda OpenDOAR'dan gelen verilerinizi kontrol edin ve Extra Information kısmını örneğe uygun olarak doldurup Register butonuna basın.

  • Update butonua bastıktan sonra aşağıdaki çıktıyı alacaksınız.

  • Manage Your Datasoruces linkine tıklayınca aşağıdaki çıktıyı alacaksınız. 
  • Uyarı: Update seçeneğinin aktif olması yarım saat kadar sürebilir. 
  • Burada Update seçeneğine tıklayınız.



  • Gelen ekranda Interfaces sekmesine geçiniz. Aşağıdaki ekranda kurumsal arşivinizin harmanlanmasını istediğiniz driver dışındaki kaynaklarını varsa Add New Interface seçeneği aracılığıyla örneğe uygun olarak ekleyebilirsiniz.

Not: Veri kaynağı adresleri biçimi
  • http://openaccess.dogus.edu.tr:8080/oai/request
  • http://openaccess.dogus.edu.tr:8080/oai/driver
  • http://openaccess.dogus.edu.tr:8080/oai/openaire [bu adres arşivinizde FP7 proje destekli yayın var ise kaydedilmelidir.]
2. Validasyon (Doğrulama) Süreci
Aşağıdaki doğrulama süreci driver'e göre yapılmıştır.
  • Run Compatibility Tests seçeneğini tıklayınız ve testten geçirmek istediğiniz veri kaynağı linkini seçerek Next tuşuna basınız.

  • Aşağıdaki ekranda koleksiyonunuzu hangi rehbere göre testten geçireceğinizi seçin. 



  • Start Validation butonuna basarak doğrulamayı başlatınız. Sonuçlar aşağıdaki ekrandan görebilirsiniz. Ayrıca bu sonuçlar mail adresinize gönderilmektedir.

  • View Results linklerini tıklayarak sonuçları detaylı görebilirsiniz. Bu linklerin detayını inceleyince rastgele seçilerek testten geçirilen 10 kayıtla ilgili uyarıları görebilir ve ona göre kayıtlardaki eksiklikleri giderebilirsiniz.

11 Mayıs 2014 Pazar

Kurumsal Arşivlerin Kayıt Edileceği Harmanlama ve Listeleme Rehberleri

Kurumal arşivinizin uluslararası rehberlerde listelenmesi ve içeriğinin harmanlanması için kayıt ettirmeniz gerekir. Ancak kayıt işleminden önce kurumsal arşivdeki handle kullanımı konusunda kararınızı netleştirmeniz gereklidir. Handle düzenlemesi konusunda ayrıntılı bilgi için DSpace’de Handle Kullanımı ve Handle Sunucu Kurulumu başlıklı yazıyı inceleyebilirsiniz.

Kurumsal arşivinizi harmanlama ve listeleme servislerine kaydetmek için aşağıdaki adresleri kullanabilirsiniz:

Uyarı: OAI-PMH servislerine yapılan kayıtlarda OAI Base URL adresleri doğru yazılmalıdır.  Detay için paylaşımın alt tarafına bakınız:

DSpace
DSpace yazılımı kullandığınızı DSpace topluluğuna bildirmenizi sağlar:
Koşul : DSpace kurulumu ve KA içerik tanımı
Kayıt formu: http://registry.duraspace.org/register-repository

OAI (Open Archives Initiative)
Veri sağlayıcıların listelendiği bir dizinidir.
Koşul : OAI-PMH standartlara uygun arşiv alt yapısı.
Kayıt formuhttps://www.openarchives.org/Register/ValidateSite
Kayıt Rehberihttp://sonmezcelik.blogspot.com.tr/2014/05/open-archives-initiative-protocol-for.html

Google Scholar
Akademik kaynakların harmanlandığı bir Google servisidir.
Kayıt Sayfası: https://partnerdash.google.com/partnerdash/d/scholarinclusions#p:id=new

OpenDOAR (Directory of Open Access Repositories)
OpenDOAR dünyadaki açık erişim arşivlerinin listesini veren bir dizindir.
Koşul: Kurumsal Arşivin OAI-PMH ara yüzünün ve Handle sisteminin çalışıyor olması
Kayıt formu: http://www.opendoar.org/suggest.php

ROAR (Registry of Open Access Repositories)
Kurumsal arşivlerin içeriğini harmanlayan ve içeriğinde toplu arama yapılmasını sağlayan bir sistemdir.
Koşul: Kurumsal Arşivin OAI-PMH ara yüzünün ve Handle sisteminin çalışıyor olması
Kayıt Formu: http://roar.eprints.org/cgi/register

BASE (Bielefeld Academic Search Engine)
Kurumsal arşivlerin içeriğini harmanlayan ve içeriğinde toplu arama yapılmasını sağlayan bir sistemdir.
Koşul: Kurumsal Arşivin OAI-PMH ara yüzünün ve Handle sisteminin çalışıyor olması

OpenAIRE
OpenAIRE Avrupa'daki açık erişim uygulamalarını desteklemek amacını güder ve harmanladığı kurumsal arşivlerin içeriğini bir arayüzden erişime sunar.
Koşul 1: Kurumsal arşivin OpenDOAR'a kayıtlı olması.
Koşul 2: Kurumsal Arşivin OAI-PMH ara yüzünün ve Handle sisteminin çalışıyor olması
Kayıt Rehberi: OpenAIRE Kayıt Süreci

ROARMAP : (Registry of Open Access Repositories Mandatory Archiving Policies)
Zorunlu arşivleme politikası olan kurumsal arşivlerin kaydedildiği rehberdir. Buraya kayıt olabilmek için bir politikanızın olması ve politikanızda da kurumunuzda arşivlemenin zorunlu olduğunun belirtiliyor olması gerekir!
Koşul: KA politikasının onaylanmış olması ve kurumda arşivlemenin zorunlu olduğunu politikada belirtiliyor olması.
Kayıt formuhttp://roarmap.eprints.org/cgi/roar_register
Kayıt Rehberihttp://sonmezcelik.blogspot.com.tr/2015/11/roarmape-ack-erisim-politikas-kaydetme.html

------------
DSpace OAI-PMH Data Provider Arayüzü adresleri:

dspace.baseUrl örneği:
dspace.baseUrl = http://openaccess.ihu.edu.tr

[dspace.baseUrl]/oai/request
OAI kaynağındaki tüm kayıtların üst verilerini listeler.

[dspace.baseUrl]/oai/driver
OAI kaynağında dc.rights alanında açık erişim olduğu belirtilen yayınları listeler. Listelemenin çalışabilmesi için dc.rights alanının aşağıdaki örneğe uygun olarak kullanılmış olması gerekir:
info:eu-repo/semantics/openAccess

[dspace.baseUrl]/oai/openaire
OAI kaynağındaki FP7 numarasına sahip yayınların üst verilerini listeler. Listelemenin çalışabilmesi için üst veride dc.relation alanının aşağıdaki örneğe uygun olarak kullanılmış olması gerekir:
info:eu-repo/grantAgreement/EC/FP7/276987

10 Mayıs 2014 Cumartesi

DSpace OAI-PMH Arayüzü'nde localhost Sorunu

DSpace'i kurulumundan önce genelde alan adı alınmaz ve kurulum localhost ile yapılır. Sonrasında DSpace OAI-PMH Data Provider arayüzünün  düzenli çalışabilmesi için /dspace/config/modules/ altındaki oai.cfg konfigürasyon dosyasında düzenleme yapılması gerekir. Örneğin; http://openaccess.dogus.edu.tr:8080/oai/request?verb=ListRecords&metadataPrefix=oai_dc adresine gittiğinizde şöyle bir ekranla karşılaşıyorsunuz.


O halde aşağıdaki yönergeyi izleyiniz:

Terminal ekranı açınız ve aşağıdaki komutu veriniz:
cd /dspace/config/modules/

oai.cfg dosyasını düzenlemek için aşağıdaki komutu veriniz:
sudo nano oai.cfg

Dosya içeriğinde aşağıdaki önrneğe uygun olarak düzenleme yapınız (kırmızıların yerine turkuaz renklerdeki gibi):

# Storage: solr | database
storage=solr
# Base solr index
solr.url=http://localhost:8080/solr/oai
# OAI persistent identifier prefix.
# Format - oai:PREFIX:HANDLE
# identifier.prefix = localhost
identifier.prefix = dspacedemo.dogus.edu.tr:8080
# Base url for bitstreams
# bitstream.baseUrl = http://localhost:8080/xmlui
bitstream.baseUrl = http://dspacedemo.dogus.edu.tr:8080/xmlui


Dosyayı Ctrl+o ile kaydedin ve Ctrl + x ile çıkın.

Tomcat'i durdurup başlatmak için aşağıdaki komutları  kullanın:
sudo /etc/init.d/tomcat7 stop
sudo /etc/init.d/tomcat7 start

Tomcat başlatıldıktan sonra aşağıdaki komutları verin:
sudo /dspace/bin/dspace oai clean-cache
sudo /dspace/bin/dspace oai import

Bu işlemden sonra DSpace OAI-PMH Data Provider arayüzüne gittiğinizde aşağıdaki şekilde bir görüntü alacaksınız.

Eğer tüm sayfa yenilemelerine rağmen Identifier kısmı localhost yerine  openaccess.dogus.edu.tr şeklinde görünmüyorsa aşağıdaki paylaşıma bakınız:

http://sonmezcelik.blogspot.com.tr/2014/07/dspace-oai-pmh-arayuzunde-bozuk.html


6 Mayıs 2014 Salı

"Open Archives Initiative Protocol for Metadata Harvesting" Sistemine Veri Sağlayıcı Olarak Kayıt Olma

Kurumsal Açık Erişim Sisteminizi Open Archives Initiative Protocol for Metadata Harvesting sistemine veri sağlayıcı olarak kayıt etmek için aşağıdaki yönergeyi takip edebilirsiniz.

1. Adım: validasyon / onaylama:
  • http://www.openarchives.org/pmh/ adresini tıklayınız.
  • Register as a data provider bağlantısını tıklayınız.
  • Sayfa altındaki "Registering Your OAI-PMH 2.0 Repository" kısmına gidiniz.
  • Buradaki "Validate only (may register later)" radyo butonu işaretleyiniz.
  • Please enter repository's base URL kısmına kurumsal arşivinizin adresini http://openaccess.dogus.edu.tr:8080/oai/request şeklinde giriniz.
  • Submit tuşuna basınız.
  • e-postanıza gelen mesaj içindeki doğrulama linkini tıkladıktan sonra sayfa altında "Summary - success" çıktısını aldıysanız kayıt aşamasına geçiniz.
2. Adım: Kayıt:
Not: Gelen liste içinde kurumsal açık erişim sisteminiz adı dspace.cfg dosyasında daha önceden belirlediğiniz ad ile listelenecektir.